Sosyal beceriler; insanların iletişim kurmayı ve sürdürmeyi öğrenmesini, yardım istemesini, ihtiyaçlarını uygun yollarla karşılamasını, kendini korumasını sağlayan araçlardır.
Sosyal beceri eksikliği dikkat eksikliği hiperktivite bozukluğu, özgül öğrenme güçlüğü, sosyal kaygı, öfke kontrol problemi, otizm ve nörogelişimsel çeşitliliğe sahip olan çocuklarda daha belirgin görülmekle birlikte bu sorunları yaşamayan çocuklarda da görülebilir. Sosyal beceri eksikliği olan çocuklar hayatın birçok alanında güçlük yaşayabilmektedir. Aşağıdaki durumlardan bir ya da birkaçını yaşıyorsanız sosyal beceri konusunda destek almak çocuğunuzun bugün yaşadığı problemlere müdahale etmek kadar gelecekte yaşabileceği muhtemel problemlere karşı önlem anlamına da gelmektedir.
Bir konuşmayı başlatmada ve sürdürmekte sorun yaşıyorsa,
Arkadaş ilişkilerinde sorun varsa,
Sosyal ortamlara girmekte sıkıntı yaşıyorsa,
Söylediklerinizi dinlemiyorsa,
Evde veya okulda kurallara uymuyorsa,
İsteklerini, düşüncelerini ifade edemiyorsa,
Topluluk önünde konuşmakta kendini ifade etmekte zorlukları varsa,
Hakkını koruyup savunamıyorsa,
Kızgınlığını kontrol edemiyorsa,
Sorunlarını çözme konusunda sıkıntıları varsa,
Göz kontağını az kuruyorsa,
Duyguları anlayıp ifade edemiyorsa,
Empati kuramıyorsa,
Alay edilme ile başa çıkamıyorsa,
Zamanı planlama, organize olma konusunda sıkıntıları varsa,
Akran gruplarına giremiyorsa,
Kıskançlık duygusuyla baş edemiyorsa,
Ödevlerini yapmıyorsa,
Başkalarının haklarına saygılı olmuyorsa,
Yardımlaşma ve paylaşma yapmıyorsa,
Çevresindekilere karşı saldırgan davranışları varsa
SOBECE modüler bir program olup; tüm modüller aynı çocuk/gence uygulanabilmekle birlikte program öncesi yapılan ön değerlendirme ve ihtiyaç tespiti aşamasında bireysel duruma göre de farklı modüller uygulanabilmektedir. Danışanın ihtiyacına göre bireysel, grup ve online şekilde de planlanabiliyor olması programın güçlü yanlarından biridir.
SOBECE aşağıdaki 7 modül ve 76 beceriden oluşan bir programdır.
İlişki Başlatma ve Sürdürme Becerileri
1. Konuşan kişinin yüzüne bakma
2. Göz kontağı kurma
3. Dinleme
4. Selamlaşma (karşılaşma)
5. Vedalaşma
6. Konuşmayı başlatma
7. Konuşmayı sürdürme
8. Teşekkür etme
9. Özür dileme
10. Yardım isteme – Yardım etme
11. Soru sorma
12. Yönergelere uyma
13. Kendini tanıtma
14. Başkalarını tanıtma
15. İzin isteme
16. Nezaket ifadelerini uygun yerde kullanma
17. Yeni durumlara alışma uyum sağlama
18. Paylaşma
19. Sıkıntılı görünen bir arkadaşa yardım etme
20. Arkadaşlarını barıştırma
21. Uzlaşma
22. İhtiyaçları için sunulan yardımı kabul etme
23. Başkalarını takdir etme
Atılganlık Becerileri
Bir isteği ifade etme
Başkasının isteğini kabul/reddetme
Davet etme
Düşüncelerini ifade etme
Hayır diyebilme
İkna etme
Gerçeği söyleme
Hakkını koruma ve savunma
Duygulara Yönelik Beceriler
Duyguları tanıma
Kendi duygularını fark etme ve anlama
Diğerlerinin duygularını fark etme ve anlama
Duygularını ifade etme
Diğerlerinin duygularını anladığını gösterme ve bu duygulara uygun tepki verme.
Kendini ödüllendirme ve takdir etme
Empati
Saldırgan Davranışlar ve Dürtülerle Başa Çıkma Becerileri
Kızgınlığını kontrol etme
Kavgadan uzak durma
Saldırgan davranışlardan kendini koruma
Kendini durdurabilme
Kendini sakinleştirebilme
Alay edilme ile başa çıkma
Hatayı kabul etme
Uygun olmayan dokunma ile baş etme
Engellenmeye karşı tolerans geliştirme, isteklerini erteleyebilme
Sorun Çözme Becerileri
SOBECE Çözüm Kiti
Sobece Çözüm kitini yaşadığın bir sorunda uygula.
Okulda arkadaşlarınla/evde ailen ile yaşadığın bir sorunu SOBECE çözüm kitini kullanarak çöz.
Ailece yaşadığınız bir anlaşmazlığı, aile toplantısı yapıp SOBECE çözüm kitini kullanarak çözün.
Plan Yapma Becerileri
Zaman yönetimi yapma
Yaptığı planları uygulama
Özgür zamanları değerlendirme
Organizasyon yapma
Bir günü ve haftayı planlama
Durumlar değiştiğinde yeni plan yapma
Zamanın farkında olma
Yapacağı bir işin ne kadar süreceğini öngörme
Grupla Etkileşim ve Bir İş Yürütme Becerileri
Bir gruba katılma
Bir grup oluşturma
Oyuna katılma
Grup içi kurallara uyma
Verilen etkinliği tamamlama
Sırasını bekleme
Yardımlaşma
Grupta iş bölümüne uyma
Bir etkinliği başlatma
Başkalarının fikirlerini anlamaya çalışma
Kazanmaya ve kaybetmeye uygun tepkiler geliştirme
Başkalarının haklarına saygılı olma
Grupta reddedilmeye uygun tepkiler verme
Kıskançlık duygusu ile baş edebilme
Grup içi krizlerle başa çıkma
Bilgi paylaşımında bulunma
Comments